Top 10 – wsie
Top 10 – drewniane kościoły
Top 10 – rezerwat
Górecko Kościelne jest jedną z najpiękniejszych wiosek nie tylko na Roztoczu, ale w całym woj. lubelskim. Na aurę, którą roztacza, wpływ ma okoliczna przyroda, malowniczy drewniany kościół, stara aleja dębowa prowadząca do kapliczki nad wodą, brak brzydkiej współczesnej zabudowy, wreszcie ukształtowanie terenu na stoku doliny rzecznej. Miejsce jest to nieprzeciętne, do którego chce się wracać i które zapamiętuje się na zawsze.
Wieś ma zaledwie ok. 40 stałych mieszkańców i kilka domów letniskowych. Ciekawie jest odwiedzić ją w czasie odpustu, a są one tam często, bo aż cztery razy w roku: 8 maja na św. Stanisława (największy), 13 czerwca na św. Antoniego, 2 sierpnia w dniu Matki Boskiej Anielskiej oraz 4 października na św. Franciszka. Odbywa się tu Festiwal Pieśni Maryjnej. W starym budynku parafialnym urządzono lokalne muzeum. Po drugiej stronie drogi, na malowniczej skarpie, znajduje się cmentarz założony w XIX w. z pomnikami powstańczym z 1863 r. oraz poświęconym ofiarom II wojny światowej.
Modrzewiowy kościół pochodzi z 1768 r. i należy do grupy najcenniejszych drewnianych świątyń woj. lubelskiego. Ma zewnątrz zwracają uwagę jego szlachetne proporcje. We wnętrzu zachowały się cenne, jednolite stylistycznie rokokowe ołtarze i ambona, wykonane przez snycerzy Jana i Jakuba Maucherów. Wartościowa jest także zabytkowa chrzcielnica.
Kościół jest konstrukcji zrębowej, trzynawowy, z wieżą. Ogrodzenie kościoła pochodzi z 2 poł. XVIII w. W narożach znajdują się cztery kapliczki, a dzwonnica to jednocześnie brama wejściowa. Nieopodal plebanii rośnie pomnikowa lipa o obwodzie pnia wynoszącym ponad 5 m. W 1968 r. kardynał Karol Wojtyła ofiarował parafii relikwie św. Stanisława.
Od świątyni w stronę zach. do rzeki Szum prowadzi aleja sześciu wiekowych dębów. Największy z nich ma ponad 500 lat. Atrakcją jest duża dziupla, w której dzieci chętnie pozują do zdjęcia.
Dochodzimy do drewnianej kapliczki „Pod dębami”. pochodzi ona z 1 poł. XIX w. Wewnątrz przemalowany obraz św. Stanisława, datowany na XVIII w. Po drodze widzimy ciekawe stacje drogi krzyżowej, wykonane współcześnie przez Jana Pastuszka z Józefowa. Duże wrażenie robi kapliczka „Na wodzie” – stoi na palach wbitych w dno i brzeg rzeki.Pochodzi ona z XX w., wzniesiono ją na miejscu poprzedniczki, która została zniszczona.
Spod kapliczki bije źródło. Drewniana kładka na drugą stronę rzeki doprowadza do jeszcze jednego źródła nazywanego „Boża łezka” – jego woda jest silnie zasiarczona i z tego względu słusznie uznawano ją za leczniczą.
Kapliczki upamiętniają XVII-wieczne objawienie św. Stanisława Biskupa. Podanie mówi, że w okresie najazdu wojsk Chmielnickiego na Polskę w 1648 r. mieszkańcy ukryli się w lesie. We wsi pozostał tylko stary Jan Socha, który zobaczył „osobę w jasności”. Św. Stanisław kazał mu oznaczyć nożem trzy miejsca na drzewach. Stanęły tam potem kapliczki. Szlaki turystyczne, które znajdują się po drugiej stronie Szumu kierują turystów w Puszczę Solską. Znakowane są jako piesze, ale nadają się raczej dla turystów rowerowych ze względu na duże odległości do przebycia przez tereny leśne.
Warto zobaczyć w okolicy:
Rezerwat Szum
Najciekawszy spacer, który warto polecić w okolicy to wyprawa do rezerwatu Szum. Znajduje się on kilkaset metrów na płn. od kościoła, przy drodze do Górecka Starego. Początek ścieżki przyrodniczej znajduje się na przydrożnym parkingu. Rezerwat ma 18 ha powierzchni. Rzeka płynie tu wartkim nurtem, często rozdziela się tworząc małe wysepki. Dodatkową atrakcją są małe wodospady, zwane szumami lub szypotami. Otacza nas las łęgowy i olsowy, a zbocza doliny jodła, sosna i świerk.
Z parkingu dochodzimy do zapory wodnej, z niewielkim śródleśnym jeziorkiem i elektrownią wodną. Wędrujemy kierując się znakami niebieskimi. Po przejściu ścieżki przyrodniczej, powrót proponuję drugim brzegiem rzeki, gdzie do zapory poprowadzi nas czerwony szlak turystyczny. Trasa ma łącznie nieco ponad 3 km.
Bukowa Góra – spotkanie z nieskażoną przyrodą Roztocza
Józefów – na skraju Roztocza i Puszczy Solskiej
Józefów – największy roztoczański kamieniołom
Józefów na Roztoczu – tajemnica gęby Stalina
Florianka – śródleśna ostoja konika polskiego
Kamieniołom w Tarnowoli