Top 10 – kościoły murowane

W woj. lubelskim znajduje się prawie 1,5 tys. zabytków architektonicznych. Kościoły rzymskokatolickie i towarzyszące im obiekty należą do najliczniejszych w tym katalogu. Z całą pewnością są też najlepiej zachowane.

W regionie nie ma kościołów romańskich. Kościół gotycki zachował się Piotrawinie n. Wisłą, a gotycko-renesansowe w Kraśniku i w Chodlu. Gotycki charakter ma ponadto cerkiew zamkowa w Kodniu.

Bardzo ważną grupę zabytkowych kościołów stanowią świątynie wyodrębnione jako renesans lubelski. Znaczna ich część ma genezę gotycką, ale zakres późniejszej przebudowy był na tyle duży i znaczący architektonicznie, że wytworzył nowy styl, wyjątkowy na skalę europejską. Renesansowi lubelskiemu poświęcony jest odrębny wpis: Top 10 – renesans lubelski

Najwybitniejsze przykłady architektury barokowej w regionie to lubelska archikatedra oraz kaplica Tyszkiewiczów przy kościele Dominikanów ze sztukateriami Baptysty Falconiego i malowidłem przedstawiającym Sąd Ostateczny autorstwa Tomasza Muszyńskiego.

Klasycyzm reprezentuje Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Puławach. Powstał jako kaplica Czartoryskich w 1803 r. na wzór rzymskiego Panteonu.

Top 10 – zabytkowe kościoły:

Kaplica Św. Trójcy w Lublinie

Bernardyni Lublin

Archikatedra

Dominikanie Lublin

Bernardynek Lublin

Bazylika Zamość

Kazimierska fara – arcydzieło renesansu lubelskiego

Piotrawin – gotycki kościół, prawda pomieszana z legendą

Orłów Murowany

Zwierzyniec – kościół na wyspie

Turobin – renesans w małym mieście

Uchanie – renesans w małym miasteczku

Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Puławach